التناص الدینی فی قصیدة «ثورة فی الجحیم» لجمیل صدقی الزهاوی

نویسندگان

حسین کیانی

فاطمة علی نژاد چمازکتی

چکیده

تعدّ ظاهرة تفاعل النصوص(التناص) مصطلحاً نقدیاً أدخله جولیا­کریستیفا بوصفه نظریة نقدیة مستقلّة فی المباحث النقدیة الجدیدة. أصحاب هذه النظریة یذهبون إلی أنه لیس هناک نص مستقلّ معنیً بل کلّ نصّ یتفاعل النصوص الأخری و هو نسیجٌ جدیدٌ من النصوص السابقة، و أساساً علی هده النظریة یعتیر النص الجدید کأفق ممتد لایعرف الحدود الزمنیة و الحضاریة .    جمیل صدقی الزهاوی هو من روّاد النهضة الأدبیة الحدیثة فی العراق، جعل الشعر أداة لنشر آرائه و أفکاره الاجتماعیة و نزعاته المتجدّدة وکان یدعو به إلی القیام فی وجه الاستبداد. قصیدته «ثورة فی الجحیم» هی رحلة خیالیة إلی عالم ما بعد الموت، أنشدها معبّراً عن فلسفته وآرائه فی المجتمع و القیم السائدة بین أبناء عصره علی لسان أهل الجحیم. استفاد الشاعر فیها من التناص الدینی و أظهر بها اضطلاعَه للنص الغائب و استطاع بقصیدته هذه التأثیر علی المخاطب. هذه المقالة بعد دراسة موجزة فی التناص و أهمیته فی النقد الأدبی، تسعی إلی قرأة جدیدة لقصیدة«ثورة فی الجحیم» لجمیل صدقی الزهاوی، مبینة مدی تأثر النص الحاضر بالنص الغائب. و أخیراً وصلت الدراسة إلی أن للکلمات الدینیة و مضامینها دوراً بارزاً فی إنشادها و أن الشاعر استطاع بالتفاعل بین النصین، الغائب و الحاضر، أن یوثر علی مخاطبه تأثیراً عمیقاً.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

روابط بینامتنی دینی در قصیده¬ی «ثورة فی الجحیم» جمیل صدقی زهاوی

بینا­متنی شیوه­ای از نقد متون است که ارتباط میان آثار ادبی را روشن می­سازد، بر اساس این نظریه، متن، نظامی بسته و مستقل نیست و هر متنی خواسته یا ناخواسته با متون دیگر، نوشته و خوانده می­شود؛ بنابراین متن­های ادبی بسته به خلاقیت ذهن نویسنده در عین تأثیرپذیری از متون پیشین با دگرگونی در آن­ها و هنجارشکنی و رویکردهای هنری تازه، آفریده می­شوند. این پژوهش در پی آن است...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
مجلة الجمعیة العلمیة الایرانیة للغة العربیة و آدابها

ISSN 23456361

دوره 8

شماره 21 836

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023